O xardineiro dos ingleses, de Marcos Calveiro, foi a nosa seguinte parada literaria.
E comezamos polo cuestionario lector.
1.
O
ÚLTIMO LIBRO QUE LICHES...
Fóra de si, de Suso de Toro
2.
O
LIBRO QUE MUDOU O TEU XEITO DE PENSAR..
Foron moitos, como poeta por
exemplo, Ningún cisne, de Manuel
Rivas
3.
UN
LIBRO QUE RELERÍAS...
Poesía
sobre todo, Kavafis, Gil de Biedma, Borges...
4.
UN
LIBRO QUE RECOMENDARÍAS...
La liebre con ojos de ámbar de Edmund de
Waal ou a Noite da aurora de Camilo
Gonsar
5.
UN
DOS PRIMEIROS LIBROS QUE LICHES NA ESCOLA...
Daquela non se lía na
escola, facíao na casa ou na Biblioteca municipal.
6.
A
AUTORA OU AUTOR DO QUE MÁIS LIBROS TES...
Carver,
Borges, Cortázar, Kerouac...
7.
UN
LIBRO QUE ESTEAS A LER...
Os prospectos dos antigripais
8.
UN
LIBRO QUE LEVAS TEMPO QUERENDO LER...
Centos
deles....
9.
QUE
CITA LITERARIA CHE GUSTARÍA COMPARTIR?
Non son moi de citas
Pois quen non quere caldo, sete
cuncas, así que comezamos con varias citas da obra.
A primeira sería unha das que
abren a novela “Retrocedo para ser quen fun/abro as portas que tentastes
pechar”, de Badly Drawn Boy, un cantante indie. Estes versos retratan moi ben a
Modesto Filgueira, alter ego do escritor na novela, que indagando nas vidas de
Delia e Edelmiro tamén busca respostas a algunhas preguntas da súa propia
historia.
“Porque as novelas son coma os
incendios provocados, sempre teñen moitos focos” E cal foi o primeiro foco desta? A nova da
morte dun personaxe real , de Vilagarcía, que recibe unha medalla por coidar
durante 70 anos do coñecido como o cemiterio dos ingleses, lugar mítico para
todas as persoas vilagarciás, incluso as que non eran de alí. Dinos Marcos
Calveiro que o proceso de escritura da novela foron moitos anos e que se foi
compoñendo de faragullas que Modesto Filgueira, o narrador, ía recollendo de aquí
e acolá. Conta como o imaxinario colectivo dunha xeración está ateigado de historias dos ingleses, aínda que moitas seguramente
non pasen de ser lendas urbanas. Foi moi forte a influencia inglesa en Vilagarcía,
especialmente na clase máis alta (tomar o té, cambiarse para cear, bailes no
casino...)
Coñecemos a vinculación de
Joaquín Sorolla con Vilagarcía e os debuxos realizados alí. Naquel momento, era
unha “star system” do sistema pictórico español e europeo, cunha obra moi
cotizada en París, Viena...Un multimillonario da época. Sabemos da súa obsesión
coas vestimentas das mulleres e as cores. Como o neno do carpinteiro, que o
acompaña na novela, tamén é unha historia real, pois o artista, chegado de
Valencia, non se entendía coas xentes do lugar.
As mulleres da novela. Por
suposto Delia, pero tamén Enriqueta Otero, comandanta, ou Esperanza, historias
reais que dan pé a que Calveiro nos fale dunha das súas obsesións, que é o das
cunetas e os desaparecidos tras a guerra civil. Non podían faltar as alusións á
tía Olimpia, moza de Curros e personaxe da invención do autor. Di que as
mulleres sempre son as grandes perdedoras da historia.
Fálase das barreiras que moitos
anos despois da guerra civil, aínda seguían existindo para falar da época,
sobre todo, no caso dos homes. As mulleres exercían unha especie de resistencia
desde as casas, lavando e cosendo xuntas, aínda que só fose por dignidade e por
lembrar os seus mortos. Os homes, como tiñan que entrar na vida pública,
baixaban as orellas e aceptaban a situación.
Conta unha das asistentes que o
pai estivo preso en San Simón e en Pamplona e o único que quería era OLVIDAR.
Por iso, nunca contou nada aos fillos e fillas, só á muller. De aí, que moitas
veces, as mulleres se converteron en gardiás da memoria dentro do seu espazo
privado. Menciona o autor a memoria das mulleres rapadas en Vilagarcía e o
significado das iniciais que lles gravaban UHP (Uníos Hermanos Proletarios). E
relátase a historia dunha mestra vilagarciá que estivo presa e apartada do
servizo por comprar unha tea de raias vermellas e brancas para facerlles os mandilóns ás súas
alumnas.
Fálase das consignatarias, das
primerias viaxes transocéanicas, que parten da vila e cóntase como as escuadras
inglesa e alemá, en Vilagarcía, podían mover cerca de 15000 homes na vila ou
como podían fondear no porto cerca de 300 barcos. Moitas libras e negocio para a zona.
É verosímil que unha moza como
Delia andase polas rúas de Vilagarcía cun soldado inglés e outro alemán? Seica
os testemuños fotográficos de soldados, posando con mozas, son abondosos, polo
que se supón que si podía haber unhas relacións vividas con bastante liberdade.
Seguramente había unha relaxación dos costumes pola presenza de estranxeiros,
porque noutra vila da ría de Arousa isto sería impensable.
E a presenza do narcotráfico na
zona, retratada con gran acerto en menos de tres páxinas da novela. E Cristina,
personaxe real, que esperta afecto, aínda que só se asoma en contadas ocasións
ao discurso narrativo. E claro, falamos de Fariña
e como en Vilagarcía, daquela, se coñecían todos e de que xeito se perdeu toda
unha xeración a causa das drogas e/ou consecuencias delas.
Por último, concluíron os
narradores do club que aínda está por escribir a gran novela da emigración
galega. Pois agardamos por ela.
Ningún comentario:
Publicar un comentario