Páginas

martes, 27 de marzo de 2018

O XARDINEIRO DOS INGLESES


O xardineiro dos ingleses, de Marcos Calveiro, foi a nosa seguinte parada literaria.


E comezamos polo cuestionario lector.

1.                   O ÚLTIMO LIBRO QUE LICHES...
Fóra de si, de Suso de Toro
2.                   O LIBRO QUE MUDOU O TEU XEITO DE PENSAR..
              Foron moitos, como poeta por exemplo, Ningún cisne, de Manuel Rivas
3.                   UN LIBRO QUE RELERÍAS...
Poesía sobre todo, Kavafis, Gil de Biedma, Borges...
4.                   UN LIBRO QUE RECOMENDARÍAS...
La liebre con ojos de ámbar de Edmund de Waal ou a Noite da aurora de Camilo Gonsar
5.                   UN DOS PRIMEIROS LIBROS QUE LICHES NA ESCOLA...
Daquela non se lía na escola, facíao na casa ou na Biblioteca municipal.
6.                   A AUTORA OU AUTOR DO QUE MÁIS LIBROS TES...
Carver, Borges, Cortázar, Kerouac...
7.                   UN LIBRO QUE ESTEAS A LER...
         Os prospectos dos antigripais
8.                   UN LIBRO QUE LEVAS TEMPO QUERENDO LER...
Centos deles....
9.                   QUE CITA LITERARIA CHE GUSTARÍA COMPARTIR?
              Non son moi de citas
Pois quen non quere caldo, sete cuncas, así que comezamos con varias citas da obra.
A primeira sería unha das que abren a novela “Retrocedo para ser quen fun/abro as portas que tentastes pechar”, de Badly Drawn Boy, un cantante indie. Estes versos retratan moi ben a Modesto Filgueira, alter ego do escritor na novela, que indagando nas vidas de Delia e Edelmiro tamén busca respostas a algunhas preguntas da súa propia historia.
“Porque as novelas son coma os incendios provocados, sempre teñen moitos focos”  E cal foi o primeiro foco desta? A nova da morte dun personaxe real , de Vilagarcía, que recibe unha medalla por coidar durante 70 anos do coñecido como o cemiterio dos ingleses, lugar mítico para todas as persoas vilagarciás, incluso as que non eran de alí. Dinos Marcos Calveiro que o proceso de escritura da novela foron moitos anos e que se foi compoñendo de faragullas que Modesto Filgueira, o narrador, ía recollendo de aquí e acolá. Conta como o imaxinario colectivo dunha xeración  está ateigado de historias  dos ingleses, aínda que moitas seguramente non pasen de ser lendas urbanas. Foi moi forte a influencia inglesa en Vilagarcía, especialmente na clase máis alta (tomar o té, cambiarse para cear, bailes no casino...)


Coñecemos a vinculación de Joaquín Sorolla con Vilagarcía e os debuxos realizados alí. Naquel momento, era unha “star system” do sistema pictórico español e europeo, cunha obra moi cotizada en París, Viena...Un multimillonario da época. Sabemos da súa obsesión coas vestimentas das mulleres e as cores. Como o neno do carpinteiro, que o acompaña na novela, tamén é unha historia real, pois o artista, chegado de Valencia, non se entendía coas xentes do lugar.
As mulleres da novela. Por suposto Delia, pero tamén Enriqueta Otero, comandanta, ou Esperanza, historias reais que dan pé a que Calveiro nos fale dunha das súas obsesións, que é o das cunetas e os desaparecidos tras a guerra civil. Non podían faltar as alusións á tía Olimpia, moza de Curros e personaxe da invención do autor. Di que as mulleres sempre son as grandes perdedoras da historia.
Fálase das barreiras que moitos anos despois da guerra civil, aínda seguían existindo para falar da época, sobre todo, no caso dos homes. As mulleres exercían unha especie de resistencia desde as casas, lavando e cosendo xuntas, aínda que só fose por dignidade e por lembrar os seus mortos. Os homes, como tiñan que entrar na vida pública, baixaban as orellas e aceptaban a situación.
Conta unha das asistentes que o pai estivo preso en San Simón e en Pamplona e o único que quería era OLVIDAR. Por iso, nunca contou nada aos fillos e fillas, só á muller. De aí, que moitas veces, as mulleres se converteron en gardiás da memoria dentro do seu espazo privado. Menciona o autor a memoria das mulleres rapadas en Vilagarcía e o significado das iniciais que lles gravaban UHP (Uníos Hermanos Proletarios). E relátase a historia dunha mestra vilagarciá que estivo presa e apartada do servizo  por comprar unha tea de raias vermellas e brancas para facerlles os mandilóns ás súas alumnas.
Fálase das consignatarias, das primerias viaxes transocéanicas, que parten da vila e cóntase como as escuadras inglesa e alemá, en Vilagarcía, podían mover cerca de 15000 homes na vila ou como podían fondear no porto cerca de 300 barcos. Moitas libras e negocio  para a zona.
É verosímil que unha moza como Delia andase polas rúas de Vilagarcía cun soldado inglés e outro alemán? Seica os testemuños fotográficos de soldados, posando con mozas, son abondosos, polo que se supón que si podía haber unhas relacións vividas con bastante liberdade. Seguramente había unha relaxación dos costumes pola presenza de estranxeiros, porque noutra vila da ría de Arousa isto sería impensable.
E a presenza do narcotráfico na zona, retratada con gran acerto en menos de tres páxinas da novela. E Cristina, personaxe real, que esperta afecto, aínda que só se asoma en contadas ocasións ao discurso narrativo. E claro, falamos de Fariña e como en Vilagarcía, daquela, se coñecían todos e de que xeito se perdeu toda unha xeración a causa das drogas e/ou consecuencias delas.
Por último, concluíron os narradores do club que aínda está por escribir a gran novela da emigración galega. Pois agardamos por ela.
Grazas, Marcos!!!




Ningún comentario:

Publicar un comentario